Dankzij nieuwe technologie lichten prostaatkankercellen op tijdens operatie

september 2020 Medisch onderzoek Willem van Altena
Tumor cells under microscope labeled with fluorescent molecules

Het operatief verwijderen van een tumor bij een prostaatkankerpatiënt vraagt om grote precisie. Immers: wordt er te weinig weggehaald, dan blijven er tumorresten achter met het risico dat de kanker terugkeert. En wordt er te veel weggehaald, dan kan er weefsel- en orgaanschade optreden. Oncologisch chirurgen hebben mogelijk baat bij een nieuwe operatietechniek, waarbij een speciale kleurstof de kankercellen als het ware op laat lichten. Dat maakt ze makkelijker herkenbaar en dus verwijderbaar. Aan het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) is deze techniek recent voor het eerst, en met succes toegepast.

Gezond weefsel

Radicale prostatectomie, ofwel het verwijderen van de prostaat, is een van de behandelingen voor niet-uitgezaaide prostaatkanker. Maar in een op de vijf operaties blijkt de tumor toch niet helemaal verwijderd te zijn. Het gebruik van speciale fluorescerende vloeistof en een fluorescentiecamera moet uitkomst brengen. Het gaat om de stof OTL78, een fluorescerende stof die specifiek aan het prostaatkanker specifieke eiwit-PSMA bindt. De stof wordt kort voor de operatie per infuus gegeven en kleurt alle prostaatkankercellen in het operatiegebied, terwijl gezond weefsel ‘donker’ blijft.

Voor dit onderzoek werkt het Antoni van Leeuwenhoek (AVL) – onderdeel van het Prostaatkankernetwerk Nederland – samen met het Centre for Human Drug Research (CHDR) en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Het CHDR en LUMC leveren het nieuwe middel OTL78 en de speciale fluorescentie camera aan het Antoni van Leeuwenhoek. Eind van het jaar hopen de onderzoekers van AVL voldoende patiënten te hebben behandeld om meer te kunnen zeggen over de bruikbaarheid van de stof.

Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen in Nederland. Jaarlijks krijgen 13.600 mannen de diagnose prostaatkanker.

Meer informatie
Lees het persbericht van het Antoni van Leeuwenhoek