Geen bewijs voor associatie tussen slaapstoornissen en obesitas bij overlevenden colorectale kanker

augustus 2022 Wetenschap Willem van Altena
Colon cancer. Cancer attacking cell. Colon disease concept. 3d illustration

Colorectaal carcinoom (CRC) is een van de meest prevalente kankers, zowel bij mannen als vrouwen. Er is in de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan naar de incidentie van CRC bij bepaalde leefstijlkeuzes zoals dieet, fysieke activiteit en obesitas. Recent is er echter ook onderzoek gaande naar een mogelijke correlatie tussen chronisch slaapgebrek en de kans op CRC.

Een chronisch gebrek aan slaap en slaapkwaliteit wordt al langer geassocieerd met de kans op obesitas en op het ontwikkelen van ongezonde eetgewoonten. Onderzoekers van Wageningen University hebben nu in kaart gebracht of er een associatie is tussen slaapduur en –kwaliteit en obesitas en eetgewoonten bij mensen die CRC gehad hebben.

Studieopzet

De onderzoekers voerden een longitudinale observationele studie uit op 1.002 mensen die CRC gehad hadden, tussen de 4 en 13 jaar na diagnose. Uitgaande van de aanbevelingen van het World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research (WCRF/AICR) uit 2007 werd de kwaliteit van het dieet als laag, gemiddeld of hoog gescoord. Daarbij werd gekeken naar 5 parameters: hoeveelheid fruit en groenten, voedingsvezels, rood en/of bewerkt vlees, alcoholhoudende dranken en suikerrijke dranken. Tailleomvang en body mass index (BMI) werden eveneens meegewogen in de studie. Slaapduur en –kwaliteit werden gemeten aan de hand van de Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI).

Bevindingen

Een kwart (25%) van de oud-CRC-patiënten bleek een slechte slaapkwaliteit te hebben, met een PSQI-score van 8 of lager. Bij 24% van de patiënten was sprake van een chronisch slaapgebrek, met een slaapduur van 6 uur of minder. Er werd echter geen bewijs gevonden voor een associatie tussen slaap en de randvoorwaarden voor obesitas (zijnde BMI, tailleomvang en dieetkwaliteit).

Conclusie

Slaapstoornissen worden in de algemene populatie in verband gebracht met de randvoorwaarden voor obesitas, zoals een hogere BMI, een grotere tailleomvang en een mindere dieetkwaliteit. Slaapproblemen worden ook vaak vastgesteld bij mensen met een geschiedenis van CRC. In een longitudinale studie met 1.002 oud-CRC-patiënten bleek er echter geen associatie vastgesteld te kunnen worden tussen slaapstoornissen en de randvoorwaarden voor obesitas. Er is meer onderzoek nodig om vast te stellen wat de oorzaak is van dat verschil tussen de oud-kankerpatiënten en de algemene populatie.

Referentie

De Winter J, Ezendam NPM, Bours MJL, Winkels RM, Weijenberg MP, Kampman E, et al. Is sleep associated with BMI, waist circumference, and diet among long-term colorectal cancer survivors? Results from the population-based PROFILES registry. Support care cancer Off J Multinatl Assoc Support Care Cancer. 2021 Dec;29(12):7225–35.