Spaanse student wint belangrijke innovatieprijs voor borstkanker-thuistest

december 2020 Zorg van de toekomst Willem van Altena

Behoort het tweejaarlijks maken van een mammogram binnenkort tot het verleden? De 23-jarige Spaanse student Judit Giró Benet heeft onlangs een uitvinding gedaan, die zij The Blue Box heeft genoemd. Door middel van een simpele urinetest en een app kan mogelijk borstkanker vastgesteld worden. Recent werd de uitvinding van Benet onderscheiden met een James Dyson Innovatie Award.

Jaarlijkse blootstelling

Judit Giro Benet studeerde Biomedical Engineering aan de universiteit van Barcelona. Ze kwam op het idee voor The Blue Box in 2017, toen bij haar moeder borstkanker werd vastgesteld. Benet hoorde dat veel vrouwen het maken van een mammogram als ongemakkelijk en pijnlijk ervaren. Geschat wordt dat 41% van de vrouwen in Catalonië om die reden wel eens verstek laat gaan bij het bevolkingsonderzoek, en daardoor neemt de kans dat kanker pas in een laat stadium ontdekt wordt toe. “Daarnaast blijkt dat jaarlijkse blootstelling aan de straling van een mammogram het kankerrisico juist verhoogt. Er bestaat dus een behoefte aan een pijnloze, nauwkeurige, stralingsvrije en goedkope thuistest”, denkt de jonge uitvinder.

Tegelijk las Benet ook allerlei artikelen over de manier waarop honden worden ingezet om bepaalde ziektes, waaronder kankers, te ruiken. “Als een hond dat kan, dan moet en computer met de juiste sensoren dat ook kunnen”, bedacht de jonge Spaanse. Zo kwam zij op het idee om een microprocessor te ontwikkelen die het reukzintuig van een hond imiteert.

Dertig seconden

In samenwerking met wetenschappers van de universiteit van Barcelona is Benet vervolgens begonnen met het ontwikkelen van haar testmethode. The Blue Box, zoals de vinding heeft, is gebaseerd op het herkennen van bekende biomarkers voor borstkanker in urine. Door middel van een techniek genaamd gaschromatografie – massaspectrometrie (GC-MS) worden die biomarkers herkend. Een vrouw hoeft alleen een plastic bakje met wat urine in het apparaat te plaatsen en op een knop te drukken. Gedurende dertig seconden wordt de urine door zes verschillende sensoren geanalyseerd. Vervolgens stuurt The Blue Box de data via het internet naar een computersysteem dat met behulp van kunstmatige intelligentie in staat is de data te vergelijken met talloze andere metingen en zo een snelle diagnose te stellen. Via een app krijgt de gebruiker het resultaat op de smartphone binnen, en de app zorgt er ook voor dat er, als de test positief uitvalt, een arts of specialist wordt gewaarschuwd.

Versneld patent

De eerste resultaten met het experimentele systeem zijn hoopgevend, met een nauwkeurigheid van 95%, maar er moet nog veel meer onderzoek plaatsvinden, naast klinische studies. Er is nu dan ook nog niet te zeggen of, en wanneer The Blue Box op de markt verschijnt, en of het systeem uiteindelijk echt als thuistest wordt aangeboden, of dat het door de huisarts wordt toegepast. Het prijzengeld van de James Dyson Award -45.000 dollar en 16.000 voor de universiteit- komt wel goed van pas om versneld patent te kunnen aanvragen, waarna mogelijk wordt om sneller investeerders kan vinden en op de markt kan komen. Benet is momenteel bezig met een masterstudie in Embedded Cyber-Physical Systems aan de universiteit van California Irvine.

The Blue Box is overigens niet het eerste initiatief waarbij borstkankerdiagnostiek door middel van kunstmatige intelligentie wordt benaderd. Eerder dit jaar haalde een bericht dat Google een algoritme had ontwikkeld, dat sneller en accurater mammogrammen kan beoordelen dan menselijke ogen alle kranten.

Meer informatie

Persbericht van de organisatie achter de James Dyson Award

Lees een artikel in NTVO over het Google-algoritme.