Op vrijdag 22 april organiseerde SONCOS haar 2-jaarlijkse symposium; dit keer rond het thema netwerkzorg binnen de oncologie.
Oncologische netwerken zijn om meerdere redenen een belangrijk en actueel onderwerp. Het aantal nieuwe kankerpatiënten blijft stijgen, evenals het aantal mensen dat overleeft met kanker of met klachten gerelateerd aan de eerdere behandeling. Dit gegeven, gecombineerd met een toename van het aantal, met name complexe diagnostische en therapeutische mogelijkheden, vraagt om de inzet van de juiste expertise op de juiste plek en het juiste moment. Het maakt ook duidelijk dat integrale samenwerking tussen verschillende zorginstellingen en tussen de betrokken disciplines essentieel is om de oncologische zorg op een nog hoger niveau te brengen en toegankelijk te houden.
Oncologische zorg in netwerken structureert deze samenwerking en heeft tot doel om voor het toenemend aantal patiënten, met of na kanker, zorg te kunnen (blijven) bieden met de beste kwaliteit, doelmatigheid en doeltreffendheid. Een belangrijke opdracht aan de netwerken is het uniformeren van behandelprotocollen, het ontwikkelen van een gezamenlijk en transparant kwaliteitsbeleid, het stimuleren en faciliteren van innovatie, onderzoek en kennisdeling, en het bieden van bruikbare informatie die de patiënt ondersteunt bij het maken van een keuze van behandellocatie.
Uit het historisch overzicht van oncologische netwerkvorming door Hans Nijman (Citrienfonds) werd duidelijk dat er veel is bereikt, maar ook dat veel van de oorspronkelijke uitdagingen en kansen nog steeds actueel zijn. In de drie daarop volgende sessies belichtten de andere sprekers onder leiding van dagvoorzitter Tom van ’t Hek verschillende aspecten van Oncologisch(e) Netwerken. Machteld Wymenga schetste het nut en de noodzaak van netwerknormering als onderdeel van de kwaliteitscyclus en sinds dit jaar vastgelegd in het SONCOS Normeringsrapport. Bernd Kremer (OncoZON) en Harrie Beerlage (Prostaatkanker Netwerk Noordwest) deelden hun ervaringen met de vorming van respectievelijk een regionaal en een tumorspecifiek oncologienetwerk; inspirerende voorbeelden van ‘best practices’.
In de sessie waar onderzoek in netwerkverband centraal stond, ging Miriam Koopman in op de verandering in concept en uitvoering die nodig is om te komen tot een optimale integratie van zorg en onderzoek. Thijs Merkx (IKNL) onderstreepte, mede aan de hand van NKR-gegevens, het belang van zeldzame kankers, AYA’s, een goed functionerend MDO en netwerkverbindingen met de eerste lijn en langdurige en palliatieve zorg. Carla van Gils (KWF) presenteerde de aanleiding en voorgestelde uitwerking van de Nederlandse Kanker Agenda. Door meer samen te werken en lopende projecten te combineren, zal het belang van preventie, betere diagnostiek en behandelingen, en nazorg prominent op de politieke agenda moeten komen.
Tijdens de laatste sessie gaven verschillende externe partijen hun visie op netwerkvorming. Minister Ernst Kuipers van VWS ontving als eerste het rapport Oncologienetwerken in Beeld uit handen van Karin Mondriaan, voorzitter van de Taskforce Oncologie (TfO). In zijn bijdrage was Ernst Kuipers heel duidelijk: er is bijzonder veel verbeterd in de organisatie en kwaliteit van de oncologische zorg in Nederland, maar er zijn snel extra inspanningen nodig om de middenmootpositie van Nederland op de Europese rangorde om te buigen naar een toppositie. De professionals zullen hierbij de regie moeten nemen.
Karin Mondriaan gaf een overzicht van de taken en verantwoordelijkheden van de TfO, een overlegstructuur waar vertegenwoordigers van koepelorganisaties binnen de oncologie actuele onderwerpen agenderen en uitzetten bij hun achterbannen. Joël Gijzen (CZ Groep) vertegenwoordigde de visie van de zorgverzekeraars. Het stimuleren van netwerkvorming zien de zorgverzekeraars als een belangrijke taak, waarbij het ondersteunen van experimenten ten behoeve van nieuwe financieringsvormen nadrukkelijk werd benoemd. Ten slotte vertolkte Irene Dingemans (NFK) de visie vanuit het patiëntenperspectief: de juiste zorg op de juiste plek en optimale transparantie om de keuze te maken. Tijdens de netwerkborrel werd nog uitgebreid nagepraat; al met al kunnen we terugkijken op een bijzonder geslaagd symposium.