PET-scan net zo goed als biopsie bij onderzoek tumorkenmerken bij uitgezaaide borstkanker

mei 2022 Medisch onderzoek Willem van Altena
Shot of a senior woman being comforted by a doctor before and MRI scanhttp://195.154.178.81/DATA/i_collage/pu/shoots/806398.jpg

Vrouwen met uitgezaaide borstkanker moeten doorgaans een biopsie ondergaan zodat de hormoongevoeligheid van de metastasen en de aanwezigheid van oestrogeenreceptoren (estrogen receptor, ER) onderzocht kan worden. Op basis daarvan kan een prognose en een behandelstrategie vastgesteld worden. Uit een grote internationale studie die vanuit Nederland geleid werd, de IMPACT-studie, blijkt nu dat een specifiek soort PET-scan (FES-PET) net zo nauwkeurig is als een biopsie, en bovendien veel patiëntvriendelijker. De resultaten zijn op 18 mei online gepubliceerd in Journal of Clinical Oncology.

Het onderzoek is uitgevoerd door multidisciplinaire teams waarin ook vijf Nederlandse centra deelnamen, onder leiding van oncologen Carolien Schröder (Antoni van Leeuwenhoek/UMCG) en Liesbeth de Vries (UMCG).

Om mogelijke uitzaaiingen van borstkanker in kaart te brengen, worden bij patiënten bepaalde testen en scans uitgevoerd. Daarbij horen bijvoorbeeld een standaard CT-scan, FDG PET-scan of botscan, en een biopt van een uitzaaiing. Een biopt is erg belangrijk om de kenmerken, zoals aanwezigheid van de ER, van de borstkanker vast te stellen. De ER is aanwezig bij ongeveer 70% van alle borstkankers, die daarmee gevoelig zijn voor hormoonbehandelingen.

Hormoongevoelig

Wanneer er zich metastasen voordoen moeten de tumorkenmerken opnieuw in kaart gebracht worden, omdat die kunnen veranderen in de loop der tijd. Dat betekent dat bij een borstkanker die in het verleden hormoongevoelig was, de uitzaaiingen dit niet persé zijn, en andersom. Daarnaast kunnen de kenmerken ook nog verschillen per uitzaaiing. De specifieke FES-PET-scan kan de ER laten zien in het gehele lichaam. In de Nederlandse IMPACT-studie werd onderzocht of het toevoegen van specifieke PET-scans, zoals de FES-PET-scan, aan de standaard onderzoeken, zinvol is.

Richtlijnen

De IMPACT-studie laat zien dat bij FES-PET-opname boven een bepaalde grens (‘maximal standard uptake value’ >2,5), het biopt in 99% van de gevallen ook ER laat zien. De FES-PET-scan is dus erg betrouwbaar. “Een biopt geeft meer informatie dan alleen over de ER, en zal daarom relevant blijven. Maar als een biopt niet veilig uitvoerbaar is, is de FES-PET-scan een uitstekend alternatief om hormoongevoeligheid van uitgezaaide borstkanker te bepalen. Dat is direct van belang voor de dagelijkse praktijk. Bovendien weten we dat patiënten de voorkeur geven aan een scan boven een biopt” zegt internist-oncoloog Carolien Schröder. Het doel is dan ook om de FES-PET-scan zo breed mogelijk beschikbaar te maken, en uiteindelijk in richtlijnen op te nemen.

Grootste studie uitgezaaide borstkanker

Het onderzoek werd verricht met vijf Nederlandse centra: het UMCG in Groningen, Amsterdam UMC, locatie VUmc, UMC Utrecht, Erasmus MC in Rotterdam en het Radboudumc in Nijmegen. Het onderzoek werd mogelijk gemaakt met KWF-financiering.

Referentie

Van Geel JJL, Boers J, Elias SG, et al. Clinical Validity of 16α-[18F]Fluoro-17β-Estradiol Positron Emission Tomography/Computed Tomography to Assess Estrogen Receptor Status in Newly Diagnosed Metastatic Breast Cancer. J Clin Oncol. 2022 May 18:JCO2200400. doi: 10.1200/JCO.22.00400. Epub ahead of print. PMID: 35584346.