Onderzoek naar nut van calorie- en eiwitarm dieet als aanvulling op chemotherapie bij borstkanker

mei 2023 Oncotrials Willem van Altena
bowl of broth and fresh vegetables on wooden table

Heeft het zin om een kortdurend vastendieet te volgen, met weinig calorieën en eiwitten als aanvulling op de standaard chemotherapie voor patiënten met borstkanker? Binnenkort start onder leiding van onderzoekers van LUMC Leiden in meerdere ziekenhuizen in ons land een studie naar de toevoeging van dit zogeheten Xentigendieet aan de standaardchemotherapie – voorafgaand aan de operatie – de effectiviteit van de chemotherapie vergroot.

Behandeling

De patiënten (maximaal 240) worden behandeld met 4 kuren chemotherapie met doxorubicine en cyclofosfamide elke 2 weken, gevolgd door 12 wekelijkse kuren paclitaxel, vóór een operatie. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen, maar tijdens het onderzoek wel in welke groep ze zitten.

De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

  • Patiënten komen in aanmerking voor chemotherapie voorafgaand aan de operatie.
  • Patiënten zijn 18 jaar of ouder
  • Patiënten zijn beschikbaar voor behandeling en nacontrole
  • Patiënten hebben voldoende algemene lichamelijke conditie.
  • Patiënten zijn of worden tijdens het onderzoek niet zwanger/geven geen borstvoeding. Mannelijke patiënten mogen geen kind verwekken tijdens dit onderzoek.
  • Patiënten hebben een Body Mass Index (BMI) ≥18.5 kg/m2.
  • Patiënten zijn bereid online vragenlijsten in te vullen over kwaliteit van leven en cognitie en beschikken daarvoor over Nederlandse taalvaardigheid en een computer met internetverbinding.
  • Patiënten zijn niet allergisch voor bestanddelen van het dieet (noten, soja, honing).

De patiënten die het Xentigendieet krijgen ontvangen telkens een dieetbox met alle voedingswaren voor een cyclus van 4 dagen. Het dieet start 3 dagen voor de chemokuur en wordt bij 5 van alle chemokuren gevolgd, dus niet bij alle chemokuren. Het dieet van 4 dagen wordt dus in totaal 5 keer gevolgd, dit komt neer op 1x per 4 weken. Gedurende het dieet wordt patiënten geadviseerd minimaal 2 liter water per dag te drinken. Behalve het dieet, water, thee (zonder melk en suiker) tijdens de dieetdagen voor die chemokuur en de dag van die chemokuur mogen patiënten in deze groep niets anders eten of drinken. Hierna kunnen deelnemende patiënten weer gewoon eten en drinken zoals zij normaliter zouden doen.

Xentigendieet

Het Xentigendieet is speciaal gemaakt om te gebruiken tijdens chemotherapie. Het dieet is vegetarisch, glutenvrij, bevat weinig calorieën en weinig eiwit en bestaat uit groentesoepen, bouillons, repen, groentecrackers, dranken en thee. Het dieet wordt gedurende 3 dagen voor en op de dag van de chemotherapie gebruikt.

De behandeling wordt gestopt als:

  • De behandelend arts vindt dat de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
  • De patiënt zelf besluit te stoppen.
  • Bij meer dan 10% gewichtsverlies ten opzichte van gewicht bij start van deelname.

Tijdens de studie vindt regelmatig urine- en bloedonderzoek plaats. Deelnemende patiënten kunnen toestemming geven voor een optionele extra tumorbiopsie voor wetenschappelijk onderzoek naar het anti-tumor immuun effect van het dieet. De optionele tumorbiopsie is niet verplicht voor deelname aan het onderzoek.

Deelnemende ziekenhuizen

Ziekenhuizen die meedoen aan de studie zijn: Antonius Ziekenhuis (Sneek), Deventer Ziekenhuis (Deventer), Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogenbosch), Leids Universitair Centrum (Leiden), Medisch Centrum Leeuwarden (Leeuwarden), Rode Kruis Ziekenhuis (Beverwijk) en Ziekenhuis Gelderse Vallei (Ede).

Meer informatie/aanmelding

Bezoek de onderzoekspagina op de website van Integraal Kankercentrum Nederland IKNL.