De schoonzoon van oud-minister Els Borst, chemicus Sjaak Beentjes, haalt met geld uit haar erfenis een verdwenen medicijn tegen onder meer acute myeloïde leukemie (AML) terug naar Nederland. Dat medicijn zal in India vervaardigd worden en na de zomer in Nederland getest worden. Dan wordt het geneesmiddel getest in een landelijk onderzoek bij patiënten, in vier academische ziekenhuizen, met subsidie van KWF Kankerbestrijding. Als dat succesvol is, wil Neefjes de stof opnieuw laten registeren bij het Europese medicijnagentschap EMA. Hij heeft daartoe met drie partners een bedrijf opgericht.
Het middel aclarubicine kan het leven van AML-patiënten verlengen en sommige patiënten misschien wel genezen, zegt Beentjes in de Volkskrant. En mogelijk kan het ook bij andere vormen van kanker ingezet worden.
Een collega uit het lab van Beentjes, de Chinese celbioloog Pang Baoxu, ontdekte een paar jaar geleden dat het chemomiddel doxorubicine anders werkte dan tot dat moment werd aangenomen. Het maakte niet alleen dna-breuken in de kankercellen, waardoor ze niet meer konden delen. Het kon ook kankercellen doden door genen aan en uit te zetten. Pang en Beentjes vroegen zich af of dat ook voor het verdwenen middel aclarubicine zou gelden. Dat bleek het geval. Daarmee werd het ineens een ander en effectiever medicijn.
Aclarubicine bleek nog een belangrijk voordeel te hebben. In tegenstelling tot de gebruikelijke chemotherapie tegen AML is het niet schadelijk voor het hart. Daarmee is het ook geschikt voor oudere of minder fitte AML-patiënten. En bij jongere AML-patiënten geeft het minder late effecten van de behandeling.
Arts en oud-minister van VWS Els Borst, werd in 2014 vermoord door een verwarde man. Beentjes vindt het passend om deze manier de erfenis van zijn schoonmoeder in te zetten.
Vorig jaar werd AML bij bijna 750 Nederlanders vastgesteld, een kwart van hen overleeft de ziekte. In Azië is met het medicijn veel onderzoek gedaan en als die resultaten kloppen, zou het middel hier iedere week het leven van twee patiënten kunnen verlengen of zelfs redden.
Aclarubicine verdween begin deze eeuw van de Europese markt. Omdat op het middel geen patent meer rust, is het hier commercieel niet meer interessant om te maken. In China werd het medicijn nog wel gemaakt, maar omdat niet kon worden aangetoond dat het productieproces daar aan de Europese eisen voldoet, mocht het hier niet aan patiënten worden gegeven. Daarom hebben Neefjes en zijn partners zelf een productielijn opgezet, bij een biotechbedrijf in India. Neefjes hoopt dat het medicijn in de tweede helft van 2019 vanuit India naar Nederland komt.
KWF-directeur Fred Falkenburg reageert enthousiast: “Dit middel werkt anders dan de gebruikelijke chemomiddelen en kent minder ernstige bijwerkingen, waardoor patiënten het mogelijk vaker en langduriger kunnen gebruiken. Als het onderzoek de meerwaarde bevestigt, dan kan dit medicijn een grote impact hebben.”
Bron
1. Hematon, https://www.hematon.nl/nieuwsberichten/erfenis+els+borst+ingezet+voor+medicijn+tegen+acute+leukemie
Naar boven
