Europese cijfers laten ook dit jaar een dalende lijn zien wat betreft sterfte door kanker

februari 2022 Actueel Willem van Altena
Forex trading candlestick chart. Bearish pattern. Suitable also for stock exchange and crypto price analysis.

Onderzoekers uit Milaan (Italië) hebben correct voorspeld dat de sterfte aan de meest voorkomende vormen van kanker in de Europese Unie al enkele jaren dalende is, en ook voor 2022 wordt een dalende trend verwacht. Over de afgelopen 5 jaar zijn 6% minder mannen, en 4% minder vrouwen aan kanker overleden. Tussen 1989 en 2022 zijn 12% minder mensen aan kanker overleden in Europa dan was voorspeld, wat neerkomt op bijna 5,4 miljoen personen. Alleen al in 2022 zullen naar verwachting 369.000 mensen minder aan kanker sterven. In het maartnummer van vakblad Annals of Oncology worden de resultaten gepresenteerd.

Pandemie

De Italiaanse onderzoekers publiceren Europese voorspellingen aangaande sterfte door kanker elk jaar sinds 2011. De data tot en met 2017 zijn momenteel beschikbaar voor de meeste lidstaten, en de onderzoekers konden die toetsen aan hun gedane voorspellingen. Ze merken tevens op dat de COVID-19 pandemie van invloed zal zijn op de voorspelde sterftecijfers voor 2022, vooral onder ouderen, los van kanker.

De onderzoekers geven voorspellingen over de mortaliteit in 2022 bij de 10 meest voorkomende vormen van kanker, en voor alle kankers in hun totaliteit. Dat doen ze niet alleen voor de 27 EU-lidstaten, maar ook voor het Verenigd Koninkrijk dat sinds 2021 niet langer deel uitmaakt van de EU. Voor de gehele Europese Unie voorspellen de Italiaanse onderzoekers dat er 1.269.200 mensen aan kanker zullen overlijden in 2022. Per 100.000 mensen overlijden 126,9 mannen aan kanker, en 80,2 vrouwen, wat neerkomt op een daling van 6% en 4% respectievelijk sinds 2017.

Tabak

Doodsoorzaken 1 en 2 wat kanker betreft zijn longkanker en colonkanker, terwijl alvleesklierkanker borstkanker aflost als de Europese nummer 3. Een belangrijke factor in sterfte door kanker is tabaksconsumptie. Dat verklaart ook waarom bij sommige kankers meer mannen dan vrouwen sterven: mannen roken meer dan vrouwen. Tabaksconsumptie wordt sowieso gezien als de grootste vermijdbare risicofactor voor kanker, en becijferd wordt dat het een rol speelt in bijna 27% van de kankersterfte in Europa.

Verwacht wordt dat in vergelijking tot 5 jaar geleden 10% minder mannen aan longkanker zullen overlijden (30,9 per 100.000). De snelle stijging van sterfte door longkanker bij vrouwen lijkt daarnaast af te vlakken: tussen 2017 en 2022 neemt de sterfte toe met 2% tot 13,8 per 100.000.

Ook de sterfte aan maagkanker, colorectale kanker, borstkanker en prostaatkanker laten significante afnames zien over de afgelopen 5 jaar, variërend van 5% tot 16%. Alvleesklierkanker wordt met 87.300 verwachte sterfgevallen in 2022 de op twee na dodelijkste kanker, net voor borstkanker met 86.300 sterfgevallen. Bij mannen bleef de sterfte aan alvleesklierkanker stabiel (8,1 per 100.000), bij vrouwen was een stijging van 3% te zien naar 5,9 per 100.000. Alvleesklierkanker is de enige ‘grote’ kanker waarbij geen of nauwelijks succesvolle nieuwe behandelingen zijn gevonden, daarnaast is de prevalentie onder vrouwen stijgende.

Daling in sterfte tussen 2017 en 2022 werd gezien bij baarmoederkanker (-4%), blaaskanker bij mannen (-9%, geen verandering bij vrouwen) en bij alle vormen van leukemie (-10%). Speciale aandacht van de onderzoekers ging uit naar eierstokkanker. In de afgelopen 10 jaar is in alle lidstaten van de EU een daling van de sterftecijfers te zien. Voor alle leeftijden was de daling 13%, voor vrouwen tussen de 20 en 49 was dat 26%, voor vrouwen tussen de 50 en 69 was dat 11%, net als voor vrouwen van 70 jaar en ouder. Het gebruik van de anticonceptiepil, met name bij jonge West-Europese vrouwen, wordt gezien als een van de verklaringen.

Referentie

Dalmartello M, La Vecchia C, Bertuccio P, et al. European cancer mortality predictions for the year 2022 with focus on ovarian cancer. Annals of Oncology 2022;33(3):330-339.