Een op de drie goedgekeurde innovatieve medicijnen bereikt nooit de patiënt

juni 2021 Opinie Willem van Altena

De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen is de brancheorganisatie van geneesmiddelenfabrikanten die zich richten op onderzoek en ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. De belangengroep zet zich er daarnaast ook voor in dat patiënten in Nederland toegang krijgen tot innovatieve medicijnen, met name tegen kanker. Maar vooralsnog loopt Nederland in Europees verband niet voorop, en blijven in sommige gevallen goedgekeurde medicijnen buiten bereik van Nederlandse patiënten. Deze week werd bij het Geneesmiddelendebat in de Tweede Kamer duidelijk dat een derde van de goedgekeurde middelen niet of nog niet beschikbaar is in Nederland.

100 dagen eerder

Tijdens het debat spraken verschillende Kamerleden hun zorgen uit over de situatie. In Duitsland worden medicijnen na goedkeuring door de EMA veel sneller aan patiënten verstrekt dan in Nederland, gemiddeld meer dan 100 dagen eerder. Kamerleden Vicky Maeijer (PVV) en Liane den Haan (zelfstandig kamerlid) stelden dat aan de kaak, en lieten demissionair minister Tamara van Ark beloven om de Kamer te informeren over welke EMA-goedgekeurde kankergeneesmiddelen momenteel nog wachten op vrijgave voor de Nederlandse markt.

Elf oncologische middelen

De VIG heeft alvast een inventarisatie gedaan en constateert dat de beschikbaarheid van nieuwe medicijnen onder druk staat. Van de 197 middelen die door de EMA zijn goedgekeurd in de periode 2015-2019 zijn er in Nederland 131 beschikbaar (66%). Een derde van de goedgekeurde geneesmiddelen is in Nederland dus niet beschikbaar. Daaronder bevinden zich elf oncologische middelen voor onder andere borstkanker, longkanker, prostaatkanker en leukemie. Om die reden pleit de VIG voor een nieuw toelatingssysteem voor innovatieve geneesmiddelen.

Sluisperiode

De redenen achter de vertraging van de toelating van geneesmiddelen in Nederland hebben volgens de VIG te maken met de aanhoudende stijging van medicijngebruik en het continu stapelen van beoordelings- en toelatingsprocedures voor nieuwe geneesmiddelen. De sluisperiode, waarin geneesmiddelen verblijven in afwachting van opname in het basispakket terwijl het Rijk onderhandelt over de prijs, is inmiddels opgelopen tot gemiddeld meer dan 400 dagen. Daar komt nog bij dat er zelfs binnen Nederland regionale verschillen zijn. In de ene regio zijn bepaalde therapieën eerder beschikbaar dan in de andere.

Meer informatie

Bezoek de website van de VIG.

Lees ook een artikel uit NTVO van eerder dit jaar over het onderzoek van professor Carin Uyl van Erasmus UMC over de verschillen in toelatingssnelheid van medicijnen tussen de diverse Europese landen en naar de roep om manieren om medicijnen sneller bij de patiënt te brengen.