
Een MRI-scan van slechts vijf minuten is voldoende om borstkanker op te sporen bij vrouwen met dicht borstweefsel. Dit blijkt uit Nederlands onderzoek dat onlangs is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Radiology. Onderzoeksleider Dr. Wouter Veldhuis, radioloog in het UMC Utrecht, toont aan dat deze verkorte screeningsmethode even effectief is als de traditionele twintig minuten durende scan.
Voor ongeveer tachtigduizend Nederlandse vrouwen met dicht borstweefsel is regelmatige MRI-screening cruciaal. Bij deze vrouwen is een tumor op de standaard mammografie vaak moeilijk zichtbaar omdat zowel het borstweefsel als eventuele tumoren wit kleuren op röntgenfoto’s. Bovendien hebben deze vrouwen een verhoogd risico op het ontwikkelen van borstkanker.
Zes jaar geleden wees grootschalig Nederlands onderzoek al uit dat regelmatige MRI-screening jaarlijks honderden gevallen van borstkanker eerder kan opsporen bij deze risicogroep. Desondanks is deze screeningsmethode nog niet landelijk ingevoerd, voornamelijk vanwege de hoge kosten en beperkte capaciteit in ziekenhuizen.
Het nieuwe onderzoek biedt een mogelijke oplossing voor deze beperkingen. Radioloog Dr. Ritse Mann, werkzaam in het Radboud UMC en het Antoni van Leeuwenhoek, legt uit dat een volledig MRI-onderzoek uit meerdere korte fasen bestaat. Bij vrouwen die gescreend worden vanwege dicht borstweefsel blijken alleen de eerste vijf minuten essentieel: een scan zonder contrastvloeistof, gevolgd door toediening van de vloeistof en een tweede scan mét contrastvloeistof. Door deze beelden te vergelijken kunnen radiologen eventuele afwijkingen identificeren. De aanvullende scans die normaal volgen, voegen voor deze specifieke screeningsdoeleinden geen diagnostische waarde toe.
Voor het onderzoek beoordeelden ervaren borstkankerradiologen uit zeven verschillende ziekenhuizen meer dan vijfhonderd scans van vrouwen met dicht borstweefsel. In het onderzoek waren 83 gevallen van borstkanker opgenomen, waarvan 68 invasieve kankers (82%) en 15 (18%) gevallen van ductaal carcinoom in situ (DCIS) ,
De radiologen begonnen met de analyse van de korte variant (eerste 5 minuten) en voegden geleidelijk meer beelden toe tot ze alle scans hadden beoordeeld. Uit de resultaten bleek geen significant verschil in sensitiviteit tussen het verkorte protocol (84,3%; 95% BI: 77,7-89,2) en het volledige multiparametrische MRI-protocol (85,9%; 95% BI: 80,0-90,3; P = 0,68). Ook was er geen significant verschil in specificiteit tussen het verkorte protocol (73,9%; 95% BI: 70,7-76,9) en het volledige protocol (75,8%; 95% BI: 72,8-78,5; P = 0,39).
De implementatie van deze verkorte MRI-methode zou aanzienlijke voordelen kunnen opleveren. Hoewel de tijd voor het in- en uitstappen van de scanner onveranderd blijft (ongeveer tien minuten), zorgt de verkorting van de scantijd van twintig naar vijf minuten ervoor dat twee keer zoveel vrouwen kunnen worden gescreend met dezelfde apparatuur. Ook de beoordelingstijd voor radiologen wordt bijna gehalveerd: 49,7 seconden (95% BI: 48,5-50,9) voor het verkorte protocol versus 96,4 seconden (95% BI: 94,3-98,5; P < 0,001) voor het volledige protocol. De scantijd zelf wordt zelfs 70-80% korter, afhankelijk van het ziekenhuis en de scannerproducent.
De Nederlandse radiologen hebben inmiddels een landelijke vervolgstudie opgezet waarin naast deze verkorte MRI-variant nog een andere screeningsmethode wordt onderzocht. De resultaten van het huidige onderzoek zullen worden gedeeld met het RIVM, dat momenteel op verzoek van staatssecretaris Vincent Karremans van Preventie onderzoekt of MRI-screening voor alle vrouwen met dicht borstweefsel haalbaar is. Het RIVM zal de nieuwe wetenschappelijke informatie uit deze studie meenemen in hun analyse. De resultaten van dit onderzoek worden kort na de zomer van 2025 verwacht.