Britse studie: ‘Lockdowns zorgden voor ruim 3 miljoen minder coronadoden in Europa’

juni 2020 Corona Willem van Altena
Corona virus warning in the Netherlands. Translation: We defeat corona together, this is 1.5 meters, maintain distance.

Hebben lockdowns nu wel of geen nut? Over het antwoord op die vraag wordt al gepraat sinds de corona-pandemie zich in Europa manifesteerde. Eerst in Italië, maar al snel daarna overal, ook in Nederland. Een recente studie, waarover wetenschappelijk tijdschrift Nature deze week publiceert, suggereert dat de lockdowns wel degelijk enig effect hebben gehad. Mogelijk zijn er daardoor meer dan 3 miljoen levens gespaard in Europa.

Onderzoekers van Imperial College London hebben uitgezocht wat het effect was van ‘non-farmaceutische interventies’ als reactie op de pandemie. Grootschalige, soms zelfs nationale lockdowns zijn de meest in het oog springende interventies. Maar daarnaast keken de onderzoekers ook naar maatregelen als schoolsluitingen, het verbieden van evenementen, zelfisolatie en social distancing.

Nederland

Voor hun research bekeken de onderzoekers naar de impact van lockdowns in 11 Europese landen, te weten: Groot-Brittannië, Frankrijk, Italie, Spanje, Belgie, Duitsland, Zweden, Zwitserland, Oostenrijk, Denemarken en Noorwegen. Nederland kwam niet in het rijtje onderzochte landen voor.

De researchers berekenden dat er tussen 2 maart, toen de eerste lockdowns in Italië begonnen, en 4 mei, toen op verschillende plekken de lockdowns langzaam maar zeker teruggedraaid begonnen te worden, tussen de 12 en15 miljoen Europeanen met het coronavirus besmet waren geweest, Dat komt overeen met tussen de 3,2 en 4% van de bevolking. Van groepsimmuniteit was dus nog geen sprake, stellen de onderzoekers vast.

3,1 miljoen

Vervolgens bekeken de onderzoekers naar de sterftecijfers in de 11 landen, voor zover die aan het virus toegeschreven werden, en becijferden aan de hand daarvan wat die cijfers geweest zouden zijn zonder grootscheepse interventies. Zij kwamen uit op een cijfer van 3,1 miljoen doden, die zonder lockdowns gevallen hadden kunnen zijn. De onderzoekers stelden ook vast dat mede door de lockdowns en andere maatregelen de besmettingsgraad (R) lager dan 1 was, wat inhoudt dat de epidemie beheerst wordt.

Besmettingsgraad

“Zonder interventies zoals lockdowns en schoolsluitingen hadden er veel meer doden kunnen vallen door COVID-19”, stelt hoofdauteur dr. Samir Bhatt. “De besmettingsgraad is gedaald van een hoog niveau tot een controleerbaar niveau in alle Europese landen de we in ons onderzoek betrokken hebben.” Bhatt stelt ook vast dat uit de analyses blijkt dat er veel meer Europeanen besmet zijn geraakt met het virus dan voorheen geschat werd. “Het is nu zaak om het SARS-CoV-2 virus onder controle te houden door voortgaande maatregelen”, bepleit hij.

Haken en ogen

Er zitten wel de nodige haken en ogen aan de studie, erkennen de onderzoekers. Zo is het moeilijk om de effecten van elke individuele maatregel in elk van de onderzochte landen met elkaar te vergelijken. In de studie wordt bovendien aangenomen dat elke maatregel, zoals bijvoorbeeld scholensluiting, in elk land hetzelfde effect had. Niettemin denken de auteurs dat de conclusie dat de lockdown een substantieel effect had op het terugdringen van de besmettingsgraad gerechtvaardigd is.

Mede-auteur dr. Seth Flaxman van het Department of Mathematics aan het Imperial College London zegt: “Het rekenmodel dat wij gebaseerd hebben op de sterftecijfers uit de 11 Europese landen geeft aan dat de lockdowns ongeveer 3,1 miljoen levens gespaard hebben. En dat de maatregelen de epidemie op succesvolle wijze gereguleerd en teruggedrongen hebben, en daarmee het aantal mensen dat anders besmet was geraakt.”

Bronnen

Publicatie in Nature

Persbericht van Imperial College London