Borstmassage is zinvol bij borstvoeding, lymfoedeem en om kanker te detecteren

maart 2020 Beter Leven Willem van Altena
Young woman performing breast cancer self-exam . You might also be interested in these:

Borstmassages zijn gezond. Vrouwen die regelmatig hun borsten masseren stimuleren de bloedsomloop, helpen de melkproductie op gang, en kunnen mogelijke tumoren eerder ontdekken.

Om met dat laatste te beginnen: in de Verenigde Staten heeft het American College of Obstetricians and Gynecologists becijferd dat ruim 7 van de 10 vrouwen onder de 50 jaar, die borstkanker krijgen dat zelf als eerste ontdekten door hun eigen borsten te onderzoeken. Een kankergezwel kan aanvoelen als een harde bobbel in de borst, en kan ook grootte en uiterlijk van de borst beïnvloeden. Zoals bij alle kankers geldt ook bij borstkanker: hoe eerder de ziekte ontdekt wordt, des te groter de kans op genezing. In de meeste gevallen is zo’n knobbeltje overigens geen kanker, maar een cyste of een ontsteking. Uiteraard is het wel zaak om er hoe dan ook mee naar de huisarts te gaan.

Vrouwen die borstvoeding geven kunnen baat hebben bij borstmassage. Vooral bij pijn aan de borst en de tepel wanneer stuwing optreedt, het onprettige gevoel dat de borsten overvol zijn. In een medische studie uit 2015 onder 42 vrouwen die last van stuwing hadden gaven alle vrouwen aan minder ongemak en pijn te ervaren na een therapeutische borstmassage. Het gaat er wel om dat de juiste soort massage wordt toegepast. Een Japanse techniek, die Oketani heet, en die vooral focust op het weefsel tussen de borst en de borstspieren in, blijkt volgens een ander onderzoek effectiever te zijn dan andere massages. Borstmassage helpt mogelijk verder om de melkproductie te stimuleren en om blokkades van de melkklieren te voorkomen.

Borstmassage helpt ook om de lymfevaten te stimuleren. Lymfklieren in en rond de borsten helpen om vocht en toxines af te voeren. Wanneer dat systeem om de een of andere reden niet goed functioneert kunnen vrouwen zwellingen krijgen in de borst, oksels en bovenarmen, die wijzen op lymfoedeem. Borstmassage kan volgens sommigen de lymfevaten stimuleren en het risico op oedeem verlagen. Dit effect is echter niet afdoende klinisch bewezen. Een onderzoek uit 2013 slaagde er niet in om het nut van borstmassage in het voorkomen van lymfoedeem aan te tonen, maar een recenter onderzoek uit 2017 op basis van ‘voor’ en ‘na’ MRI-scans leek toch te suggereren dat de massages wel degelijk enig effect hadden.

Borstmassage: zo doe je dat

Er zijn verschillende technieken om de borsten te masseren, afhankelijk van waar de massage op gericht is. Aan borstmassages kleven geen risico’s voor de meeste vrouwen. Vrouwen die borstkanker hebben gehad, of die een operatie aan hun borst hebben ondergaan moeten wel proberen de littekens te vermijden, en in geval van twijfel advies bij hun huisarts inwinnen. Het kan ook zijn dat het verstandiger is om in zo’n geval naar een erkend massagetherapeut te gaan.

Voor borstvoeding:

  • Plaats vier vingers op de bovenkant en vier vingers op de onderkant van een borst.
  • Maak draaiende bewegingen met de vingers onder lichte druk.
  • Doe nu hetzelfde met de vingers aan de linker- en rechterkant van de borst.
  • Herhaal bij de andere borst.

Checken op borstkanker:

  • Bekijk een keer per week de borst goed in de spiegel en let op verkleuringen en veranderingen in grootte en vorm. Symptomen van mogelijke borstkanker zijn vaak in de eerste plaats te zien in plaats van te voelen. Het motto is dan ook: ‘Kijken moet, voelen mag’. Vrouwen wordt aangeraden hun borsten vaak te bekijken in de spiegel en vertrouwd te raken met hoe ze eruit zien.
  • Plaats een hand achter het hoofd zodat de elleboog zijwaarts steekt.
  • Maak ronddraaiende bewegingen onder lichte druk met drie vingers van de andere hand. Masseer daarbij de hele borst, vanaf het sleutelbeen tot het middenrif en ook onder de oksel.
  • Herhaal bij de andere borst.

Wanneer moet je contact zoeken met de huisarts?

  • Als je nieuwe knobbels of bobbels ziet en/of voelt.
  • Als er sprake is van zwellingen.
  • Als de huid van de borst er anders uitziet: rood, schilferig of bobbelig.
  • Als de tepels iets anders dan melk afscheiden.
  • Als de lymfklieren in de oksels of bij het sleutelbeen opgezet zijn.

Borstmassage voor de lymfevaten:

  • Plaats de linkerhand bovenop de rechterborst, met de vingertoppen onder de oksel en de handpalm over de borst.
  • Knijp zachtjes in de borst en beweeg al knedend de hand omlaag naar de tepel.
  • Maak dezelfde knedende beweging rondom de borst.
  • Herhaal met de rechterhand en de linkerborst.

Een ontnuchterend woord tot slot: er bestaat geen enkel bewijs dat masseren de borsten groter of steviger maakt.

Meer weten?

De organisatie Pink Ribbon zet zich wereldwijd in voor de strijd tegen borstkanker. Op hun WEBSITE is veel te lezen over hoe je zelf je borsten kunt onderzoeken en waar je op moet letten.

Het Alexander Moro ziekenhuis in Bilthoven heeft een handige FOLDER samengesteld over hoe je borstkanker kunt herkennen en hoe je zelf je borsten kunt checken.