oktober 2023 Opinie Willem van Altena
Doctor is working with mammography X-ray scanner in hospital

Het animo om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker is vorig jaar iets gedaald, van 73% in 2021 naar iets minder dan 71% in 2021. Dat blijkt uit cijfers die het RIVM onlangs publiceerde. Wat precies de oorzaak van de dalende cijfers is, is nog niet vastgesteld, maar farmaceut Novartis heeft zelf een onderzoek gedaan in het kader van oktober Borstkankermaand. En daaruit blijkt dat veel vrouwen het vervelend en pijnlijk vinden om een mammogram te laten maken. Daarnaast durven veel vrouwen niet deel te nemen, of willen ze simpelweg niet weten of ze mogelijk kanker hebben, of hebben ze geen vertrouwen in het nut van preventief onderzoek. Bij die laatste categorie bevinden zich opmerkelijk veel hoogopgeleide vrouwen.

Draagvlak

“Vroege opsporing van borstkanker is belangrijk voor tijdige behandeling”, stelt Rick Henderik, Chief Medical Officer, Novartis Nederland. “Als de door het RIVM gesignaleerde trend doorzet, kan dit percentage nog groeien en dat is zorgelijk. Het bevolkingsonderzoek heeft wel draagvlak, want uit het Novartis onderzoek blijkt dat ruim driekwart van de Nederlanders (78 procent) vindt dat het borstkanker bevolkingsonderzoek toegankelijk moet zijn voor iedere leeftijd.”

Tegelijkertijd blijkt dat een derde van de ondervraagden aangeeft niet te weten welke alternatieven er (behalve het bevolkingsonderzoek) zijn om zich te laten onderzoeken op borstkanker, blijkt uit het Novartis-onderzoek. Henderik: “Het adresseren en wegnemen van de belemmeringen door zorgprofessionals is noodzakelijk om deze grote groep vrouwen die nu niet meedoen, te motiveren wel deel te nemen. Er is meer aandacht nodig voor alternatieve screeningsmogelijkheden voor vrouwen die niet deelnemen aan het bevolkingsonderzoek omdat het ze (te) pijnlijk lijkt. Hen informeren over alternatieve screeningsmethoden door zorgprofessionals, kan ze motiveren om dan wel deel te nemen.”  

Vroege diagnose

Daarnaast is het, ook voor de groep die niet in preventief onderzoek gelooft of niet wil weten of die borstkanker heeft, minstens zo belangrijk om het belang van vroege opsporing blijvend onder de aandacht te brengen, denkt Henderik. “Zeker ook omdat de overlevingskansen voor mensen met borstkanker toenemen bij vroege diagnose. Hier zien wij niet alleen een rol weggelegd voor de overheid, zorgprofessionals, patiëntverenigingen, maar ook voor de industrie.”

Referentie

Persbericht RIVM ‘Deelname aan bevolkingsonderzoeken kanker verder gedaald’