Kunstmatige intelligentie voorspelt leverkanker

december 2019 Zorg van de toekomst Eline Feenstra
3D Illustration of Human Liver Anatomy

Er is een computermodel ontwikkeld dat door middel van kunstmatige intelligentie patronen kan herkennen die kenmerkend zijn voor de ontwikkeling van leverkanker. Dit maakt het mogelijk om de leverkanker in een vroeg stadium te kunnen ontdekken.

Leverkanker is een vorm van kanker waarbij slechts een op de vijf patiënten langer dan vijf jaar na de diagnose nog leeft. Wanneer de kanker in een vroeg stadium ontdekt wordt, is het mogelijk om een stuk lever te verwijderen of de gehele lever te transplanteren. In vele gevallen ontdekt men de ziekte echter pas in een laat stadium. Dan kan chemotherapie het leven van de patiënt nog vaak met slechts enkele maanden verlengen.

Hepatitis

Een grote risicofactor voor de ontwikkeling van leverkanker, is een besmetting met het hepatitis B- of C-virus. Dit vergroot de kans op leverkanker met een factor 100. Patiënten die zijn besmet moeten dan ook geregeld onderzocht worden. Toch bieden deze regelmatige onderzoeken nog steeds geen garantie op het vroegtijdig ontdekken van een de kanker. Hier hebben Belgische onderzoekers van UZA en UAntwerpen een oplossing voor bedacht. De onderzoekers analyseerden een stukje leverweefsel van hepatitispatiënten waarbij nog geen kanker vastgesteld was. Bij deze patiënten werd in de gaten gehouden of zij kanker ontwikkelden of niet. Ook werden bij hen de genen vergeleken. Genen zijn onderdelen van het DNA die informatie bevatten over de werking van het lichaam. De onderzoekers vergeleken de genen van hepatitispatiënten die wel en geen kanker ontwikkelden.

Voorspelling

Mensen hebben zo’n 20.000 genen, dus het zou een gigantisch werk zijn om deze stuk voor stuk te vergelijken. Daarom hebben de onderzoekers gebruik gemaakt van een nieuw ontwikkeld programma. Met behulp van kunstmatige intelligentie werden er in totaal meer dan 500 genen ontdekt die anders tot uiting kwamen in de groep patiënten die kanker ontwikkelde. Uiteindelijk is hiermee een computermodel gemaakt. Dit combineert de informatie over de genetische achtergrond van de patiënt met de ernst van de leverschade en andere informatie die uit het leverweefsel is gehaald. Met dit model kunnen ze ruim acht jaar van tevoren voorspellen of er afwijkende patronen zichtbaar zijn die kunnen duiden op de ontwikkeling van leverkanker.

Bron
1. Universitair ziekenhuis Antwerpen (UZA)