Elektronische neus lijkt diverse soorten kanker te kunnen ruiken in onze uitgeademde lucht

september 2022 Zorg van de toekomst Willem van Altena
Close up visualization of a smell moving towards a human nose.

Een elektronische neus (e-nose) is een apparaatje dat in staat is om snel allerlei geurmonsters te analyseren. Het blijkt dat deze apparaten behoorlijk goed in staat zijn om allerlei soorten kanker te ‘ruiken’ in uitgeademde lucht. Dat is de conclusie uit een analyse door onderzoekers aan de universiteit van Maastricht, die onlangs is gepubliceerd in medisch tijdschrift JAMA network open.

Uitgeademde gassen

Vluchtige organische verbindingen (‘volatile organic compounds’, VOCs) zijn gassen die worden geproduceerd door allerlei biochemische processen in ons lichaam, en worden uitgescheiden wanneer we uitademen. Wanneer er zich veranderingen in de samenstelling van de uitgeademde VOCs voordoen kan dat een indicatie zijn dat er iets niet in orde is met de gezondheid, en mogelijk is er dan zelfs kanker in het spel.

E-noses worden al geruime tijd nader onderzocht op hun vermogen om ziektes te detecteren door de uitgeademde lucht te analyseren. Zo werden er vorig jaar veelbelovende resultaten geboekt bij het herkennen van COVID-19 in de uitgeademde VOCs. Maar er wordt ook al een poos onderzocht of e-noses zinvol kunnen zijn bij de opsporing van kanker. Een team onderzoekers in Maastricht, onder leiding van PhD-kandidaat Max Scheepers, heeft de huidige literatuur op dit gebied geanalyseerd.

Gevoelig en specifiek

De onderzoekers maakten uit de literatuur op dat e-noses zeer gevoelig zijn (90%), en ook zeer specifiek (87%) bij het detecteren van mogelijke kanker. E-noses bleken met succes ingezet te zijn bij onderzoeken rond het herkennen van longkanker, hoofd-halskanker en colorectale kanker. Veel meer dan een indicatie kunnen de onderzoekers echter niet geven: de verschillende studies verschillen te veel van opzet o een onderlinge vergelijking goed mogelijk te maken, en daarnaast is er een gebrek aan standaardisering.    

Schildklierkanker

Om toch tot bruikbare conclusies te komen willen de Maastrichtse onderzoekers nu zelf een studie opzetten rond schildklierkanker, waarbij e-noses de adem van patiënten zullen analyseren. De onderzoekers hopen met dit onderzoek bij te dragen aan standaardisering en herhaalbaarheid van proefnemingen met e-noses in de kankerdiagnostiek om zo ooit tot een gevalideerde inzet van e-noses te kunnen komen als diagnostisch hulpmiddel.

Referentie

Scheepers MHMC, Al-Difaie Z, et al. Diagnostic Performance of Electronic Noses in Cancer Diagnoses Using Exhaled Breath: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Netw Open. 2022;5(6):e2219372