Articles

IMPACT: op weg naar een gepersonaliseerde antikankerbehandeling met behulp van moleculaire beeldvorming. Drie lopende studies voor mamma-, colorectaal en niercelcarcinoom

NTVO - 2015, nummer 3, may 2015

drs. E.J. van Helden , drs. S.C. van Es , drs. F. Bensch , drs. E. Boon , dr. C.W. Menke-van der Houven van Oordt , dr. C.P. Schröder , prof. dr. C.M.L. van Herpen , dr. A.H. Brouwers , dr. A.W.J.M. Glaudemans , dr. O.S. Hoekstra , prof. dr. W.J.G. Oyen , prof. dr. W.T.A. van der Graaf , prof. dr. H.M.W. Verheul , prof. dr. E.G.E. de Vries

Samenvatting

De huidige methoden om patiënten met gemetastaseerd mammacarcinoom, colorectaal carcinoom en heldercellig niercelcarcinoom te selecteren voor targeted therapie zijn niet optimaal. Een mogelijke oorzaak is inter- en intratumorale heterogeniteit, waarmee in de praktijk vaak nog weinig rekening wordt gehouden. In de drie IMPACT-studies wordt het klinische nut van vier nieuwe tracers voor positronemissietomografie (PET) onderzocht. Deze radiofarmaca hebben als target de oestrogeenreceptor (ER), de humane epidermale groeifactorreceptor 2 (HER2), de epidermale groeifactorreceptor (EGFR) en koolzuuranhydrase IX (CAIX). Daarnaast worden in deze studies vroege veranderingen in fluor-18-fluorodeoxyglucose (18F-FDG)-opname geëvalueerd en worden analyses in bloed en tumor gecorreleerd met behandelrespons en PET-scanuitslagen. Met behulp van moleculaire beeldvorming is het mogelijk een moleculair tumorprofiel van alle tumorlaesies te evalueren en heterogeniteit aan te tonen. Het doel van de IMPACT-studies is het optimaliseren van de patiëntselectie voor targeted therapie door middel van PET, om zo de palliatieve behandeling voor gemetastaseerd mammacarcinoom, colorectaal carcinoom en heldercellig niercelcarcinoom te verbeteren.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2015;12:114–20)

Lees verder

PET-beeldvorming in geneesmiddelenonderzoek

NTVO - 2013, nummer 5, august 2013

prof. dr. G.A.M.S. van Dongen , dr. O.S. Hoekstra , prof. dr. A.A. Lammertsma , dr. D.J. Vugts , dr. N.H. Hendrikse , dr. A.D. Windhorst

Samenvatting

Het afgelopen decennium zijn er vele geneesmiddelen beschikbaar gekomen voor tumorselectieve behandeling (‘targeted drugs’), waarvan monoklonale antilichamen en tyrosinekinaseremmers het meest in het oog springen. Hoewel deze geneesmiddelen een zekere klinische effectiviteit hebben, moet worden geconstateerd dat een beperkt aantal patiënten baat heeft bij deze behandeling en dat inzicht in het ‘targeting’ gedrag van deze middelen in het lichaam vrijwel volledig ontbreekt. Bovendien behoren ‘targeted drugs’ tot de categorie van ‘dure geneesmiddelen’ en hierover zijn recentelijk maatschappelijke discussies ontstaan met betrekking tot beschikbaarheid en vergoeding. In dit artikel bespreken we dilemma’s en uitdagingen in de huidige geneesmiddelenontwikkeling en leggen we uit hoe positronemissietomografie kan worden gebruikt om medicijnen in het lichaam af te beelden en te volgen. Eerste klinische bevindingen worden beschreven en het wordt aangegeven waarom de techniek in de nabije toekomt een steeds belangrijkere rol kan gaan spelen bij geneesmiddelenontwikkeling en patiëntselectie.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2013;10:175–82)

Lees verder

Responsevaluatie na chemoradiatie voor uitgebreide orofarynxcarcinomen met gebruik van PET-CT en MRI: de REACTION-studie

NTVO - 2012, nummer 8, december 2012

dr. C.S. Schouten , prof. dr. J.A. Castelijns , dr. O.S. Hoekstra , prof. dr. C.R. Leemans , prof. dr. R. de Bree

Samenvatting

De REACTION-studie, waarin centra van de Nederlandse Werkgroep Hoofd-Halstumoren (NWHHT) participeren, is een prospectieve observationele multicentrumstudie naar de waarde van 18FDG-PET-CT en (DWI-)MRI bij de evaluatie van respons na chemoradiatie van vergevorderde orofarynxcarcinomen, om onnodige routinematig uitgevoerde onderzoeken onder narcose te voorkomen zonder residu tumor te missen. Modelmatig worden verschillende strategieën vergeleken. Patiënten worden geselecteerd voor een onderzoek onder narcose op basis van 1) 18FDG-PET-CT, 2) (DWI-)MRI, 3) 18FDG-PET-CT en (DWI-)MRI en 4) geen beeldvormend onderzoek. Hiernaast worden van de verschillende strategieën de kosten, de kwaliteit van leven en het perspectief van de patiënt bestudeerd.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2012;9:368–71)

Lees verder