Articles

Is de kans op het ontstaan van ischemische hartziekte bij vrouwen na radiotherapie voor borstkanker tegenwoordig nog steeds (lineair) geassocieerd met de ‘mean heart dose’?

NTVO - jaargang 22, nummer 3, juli 2025

prof. dr. H. Struikmans , dr. M.E. Mast , dr. A. Petoukhova

SAMENVATTING

Op basis van de resultaten van een aantal retrospectieve studies werd na 2013 geconcludeerd dat de kans op het ontstaan van ernstige ischemische hartschade na linkszijdige radiotherapie van patiënten met borstkanker (lineair) geassocieerd is met de ‘mean heart dose’ (MHD). Daarna werd de MHD, zowel in de dagelijkse praktijk als in studies, gebruikt als een belangrijke voorspeller van een verhoogde kans op het ontstaan van ernstige coronaire vaatschade. In dit artikel werden relevante literatuurgegevens op het gebied van radiotherapie en cardiologie geëvalueerd om te bepalen of de bovengenoemde (lineaire) relatie meer dan 10 jaar later nog steeds bestaat. Wij concludeerden dat er geen overtuigende wetenschappelijke onderbouwing bestaat om de bewering te ondersteunen dat de MHD (lineair) geassocieerd is met de kans op het ontstaan van ernstige coronaire vaatschade. Bij linkszijdige radiotherapie van patiënten met borstkanker ontraden we daarom het gebruik van de MHD, in zowel de dagelijkse praktijk als in klinische studies, als een belangrijke voorspeller van een verhoogde kans op het ontstaan van ernstige coronaire vaatschade. We adviseren om de relevantie van dosis-volumerelaties van de coronair arteriën en de (linker- en rechter)ventrikel te onderzoeken.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2025;22:122-6)

Lees verder

Een hartsparende bestralingstechniek bij vrouwen met linkszijdige borstkanker: de resultaten van 4 jaar ervaring in Radiotherapiecentrum West

NTVO - 2012, nummer 6, september 2012

dr. M.E. Mast , J.N. van der Klein , S. van Geen , M. Jacobs , J. van Wingerden , dr. A.L. Petoukhova , prof. dr. H. Struikmans

Samenvatting

Uit de literatuur blijkt dat met het verbeteren van de overleving van borstkankerpatiënten ook het risico op hartziekten is verhoogd door de verschillende behandelmodaliteiten en dat ook met de nieuwe bestralingstechnieken het hart en de hartvaten nog steeds een hoge dosis ontvangen.

Het toepassen van een ademhalingsgecontroleerde bestraling bij linkszijdige borstkanker is van belang om de afstand tot het hart en de hartvaten te vergroten en daarmee de dosis in beide te verlagen. De ademhalingsgecontroleerde bestraling is eenvoudig toe te passen in de dagelijkse praktijk. In Radiotherapiecentrum West (RCWEST) wordt gebruik gemaakt van ‘Active Breathing Control’, de zogenoemde ABC-methode. De tijd om de patiënt voor te bereiden op de bestraling is met de ABC-methode eenmalig met een uur toegenomen. De tijd op het bestralingstoestel is echter niet veranderd ten opzichte van een nietademhalingsgecontroleerde bestraling. De ademhalingsgecontroleerde bestraling is goed uitvoerbaar in de dagelijkse kliniek; van de patiënten met een klinisch T1–2, N0–2, M0 linkszijdige borstkanker, waarbij de ABC-methode is uitgevoerd, kan 99% deze volhouden. Totdat duidelijk wordt welke drempeldosis zou moeten worden gehanteerd om de kans op hartschade te verkleinen, wordt in RCWEST de ademhalingsgecontroleerde methode bij alle patiënten met linkszijdige borstkanker aangeboden en is elke reductie in hartdosis van belang.

(NED TIJDSCHR ONCOL 2012;9:270–6)

Lees verder